Narcystyczne zaburzenia osobowości według DSM IV charakteryzuje zespół cech, które koniecznie muszą wystąpić, aby rozpoznać dane zaburzenie.
Należą do nich:
brak empatii, czyli nieumiejętność współodczuwania emocji;
okazywanie arogancji oraz postawy wyższościowej;
nadmierne fantazjowanie o swoich osiągnięciach i sukcesach wiązanych z władzą, pieniędzmi, wyjątkową urodą lub inteligencją;
przekonanie o byciu szczególnym i konieczność przebywania z osobami, które tą szczególność potrafią zrozumieć i docenić;
narzucanie innym swoich oczekiwań i przekonań;
odczuciami, które często towarzyszą osobom z NZO są zazdrość i zawiść.
Narcystyczne zaburzenie osobowości cechuje niezwykle barwne, dramatyczne lub emocjonalne zachowanie. Tacy ludzie lubią być w centrum uwagi, zabiegają o atencję, chcą być na szczycie, potrafią manipulować innymi będąc przy tym charyzmatycznymi i czarującymi. Ślepo idą do przodu, wierząc w swoją wyjątkowość. Z powodu wewnętrznego konfliktu, często budzą mieszane uczucia: z jednej strony można je nienawidzić, a z drugiej wypełniają oni wielką przestrzeń emocjonalną i życiową innych ludzi, dlatego stają się szybko ważną ich częścią. Ich talent, zagadkowość, nieprzewidywalność i skrajność w zachowaniu sprawiają, że są osobami, które chce się śledzić i za nimi podążać. Często stają się bohaterami książek czy filmów, z uwagi na barwność ich osobowości.